Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk uçak mühendisi: Selahattin Reşit Alan

Bazı kaynaklara göre 1901 bazı kaynaklara göre 1903 yılında günümüzde Makedonya sınırları içerisinde bulunan Prilep şehrinde dünyaya gelmiştir. Türkiye’de havacılığın ve savunma sanayiisinin gelişiminde öncü isimlerden biri olmuştur. 

Kendisi Atatürk’ün “Sizleri birer kıvılcım olarak gönderiyorum, volkan olarak geri döneceksiniz.” diyerek Avrupa’ya gönderdiği Türk Tayyare Cemiyeti’nin genç kadrosunda yer aldı. Fransa’da École Supèrieure D’Aéronautique Enstitüsü’nde eğitim aldı. Eğitiminden sonra Fransa’da 3 yıl staj yaparak alanında uzmanlaştı.

Türkiye’ye Ateş Olarak Döndü

Pilot bröveli mühendis olarak Türkiye’ye döndüğünde ilk görev yeri Eskişehir Tayyare Tamirhanesi oldu. Ülkenin ulusal tipteki ikinci askeri uçağı olan “Selahattin-1” in tasarımını bizzat kendisi yaptı. Sonrasında yine kendi tasarladığı eğitim ve keşif uçağı olan “Milli Müdafaa Vekaleti1” kod adlı uçağı üretti. Daha sonra Nuri Demirağ ile iş ortaklığı kurarak tamirhaneden istifa etti.

Nuri Demirağ Tayyare Atölyesi

Burada kendi liderliğinde teknik ekip kuran Alan; ekibiyle Amerika, Almanya, Fransa ve İngiltere’yi ziyaret ederek son sistem tayyarelerden haberdar olup bunu ülkemizde yerli olarak kullanma kararı aldılar. Bununla birlikte Türkiye’ye dönerken bazı Alman mühendisleri de ekibine katarak daha da güçlü hale geldiler. Ülkeye döndüklerinde Milli Savunma Bakanlığı’nın desteğiyle Nuri Demirağ ile birlikte İstanbul’da atölyede üretime başlandı. Burada Nu.D.36 ve Nu.D38 uçaklarını tasarladı ve ekibiyle üretime geçti. Bununla birlikte Türk Hava Kurumu’nun sipariş ettiği 65 adet planör uçağının üretimini de üstlendiler. Tasarım ve üretim faaliyetlerinin başında bulunduğu gibi Nu.D36 ‘nın Yeşilköy’deki test uçuşlarında bizzat test pilotu olarak görev aldı.

Uçak Kazası

13 Temmuz 1938’de Nu.D36’nın Eskişehir’de yapılacak kabul testlerine gidiş esnasında iniş yapacağı İnönü Havaalanı yakınlarında kazılmış hendeğe düşerek kaza kırıma uğradı. Kazadan kurtulamayan Selahattin Reşit Alan orada vefat etti. Ömrünü adadığı gökyüzünde can verdi. Kazadan sonra THK sipariş ettiği Nu.D.36 uçağının uçuşlara uygun olmadığını iddia ederek siparişini iptal etti.

Selahattin Reşit Alan Hangarı

Anadolu Üniversitesi Alan’ın adını yaşatmak, yaptığı işlerin gençlere örnek olması ve ilk Türk mühendisimizi tanıtmak amacıyla havacılık parkında 2017 yılında Selahattin Reşit Alan Hangarı adında 3 boyutlu sanala sistem yapıldı.

Selahattin Reşit Alan’ a Türk havacılığına kattıklarından, bizlere örnek oluşundan ve yolumuza ışık tuttuğu için teşekkür ediyoruz. Savaşan kanatlar ekibi olarak saygıyla ve rahmetle anıyoruz.