Uluslararası Uzay İstasyonu (UUİ-ISS)

UUI, 1998 yılında ilk kısımları fırlatılmaya başlanan, yerden 480 km yukarda alçak Dünya yörüngesine oturtulmuş bir insan yapımı uydudur. UUİ uzaydaki en büyük yapıdır ve içinde insan yaşaması için tasarlanmıştır. 

İstasyon parçaların bir araya getirilmesiyle oluşturulmuştur. Eğer uygun vakitte gökyüzüne bakarsanız istasyonu görebilirsiniz. Bunun için internette ne zaman nereden geçeceğini gösteren web siteleri mevcut. Eğer siz de hevesli bir uzay severseniz belki bir gece UUİ’yi görebilirsiniz.

UUİ başta Amerika ve Rusya olmak üzere Japonya, Kanada, ve Avrupa Uzay Ajansı’nın katılımcı ülkeleri ile ortak inşa edilmiştir. Ancak en büyük finansal desteği Amerika ve Rusya vermektedir.

 İstasyonda başka bir ortamda gerçekleştirilemeyecek  fizik, kimya, biyoloji, fizyoloji, astronomi ve meteoroloji deneyleri yapılmaktadır. Ayrıca istasyonda Ay ve Mars’a gidecek araç ve ekipmanların testi önceden yapılmaktadır. Mars’a ve Ay’a seyahatte başımıza gelecekleri anlamak ve onlara  göre tedbir almak için de deneyler yapılıyor. İstasyonda 6 kişilik yaşam kapasitesi vardır. Günümüzde ise 3 Amerikalı 2 Rus olmak üzere 5 kişi istasyonda yaşıyor.

Gelelim teknik detaylara.. 

Normal şartlarda içinde bulunduğumuz yılda görev süresi bitecek olan istasyon, ABD’nin bütçe arttırmasıyla 2024 yılına kadar hizmet vermeye devam edecek. Görev süresi tekrar bitince 2028’e kadar uzatılma ihtimali bir hayli yüksek.

Günümüz itibariyle uzayda kesintisiz olarak en uzun süre insan bulundurma rekoru UUİ’ye aittir. 7234 gündür kesintisiz olarak içinde insan yaşamaktadır. Bu rekor önceden Sovyet Uzay İstasyonu Mir’e aitti. 3644 gün ile UUİ’den en önce kesintisiz olarak en uzun süre insan barındıran uzay istasyonu olma ünvanına sahipti. UUİ’de bu güne kadar 15 farklı milletinin astronotu ve kozmonotu yaşamıştır.

İstasyon Rus ve Amerikan modülü olmak üzere iki modülden oluşmaktadır. İstasyonun gün içinde irtifası 330 km ile 480 km arasında değişir ve 1 günde dünya etrafında yaklaşık 16 tur atar. Hızı saatte 27.000 kilometredir. İstasyonun genişliği 109 metre uzunluğu ise 73 metredir. Yaklaşık 400.000 kg ağırlığa sahiptir. İçinde insan bulunan 9. Yapay uydudur.

İstasyona düzenli olarak kargo gönderilmekte. Nasa önceleri astronotlarını Rusların Soyuz uçuşlarıyla istasyona götürüyordu ancak ilk defa özel bir şirket tarafından 31 Mayıs 2020’de UUİ’ye insan gönderilmiştir. Astronot Doug Hurley ve astronot Bob Behnken Spacex firmasının 30 Mayıs 2020’de fırlattığı Crew Dragon kapsülü ile fırlatmadan 19 saat sonra 31 Mayıs 2020’de istasyona kenetlendi. Geçtiğimiz günlerde ise gönderilen astronotlar başarıyla dünyaya geri döndü. Spacex’in sıradaki hedeflerinden birisi ise Nasa’nın Ay’ iniş için kullanacağı modülü yapmak. Daha sonrasında ise Mars’a insan götürmek.

Roscosmos  (Rusya Federal Uzay Ajansı) yaptığı teklifte UUİ emekliye ayrılmadan onu kullanarak OPSEK adında yeni bir istasyon inşa etmeyi önermiştir. Ancak ne olacağı meçhul. Şüphesiz insanoğlunun inşa ettiği en görkemli yapılardan biri. Bu kadar görkemli olmasının da bir bedeli var tabii. Tam 150 milyar dolar. Evet yanlış duymadınız. Bu istasyonun maliyeti 150 milyar dolar. Neredeyse bir ülke serveti kadar. Sizce buna değer mi?