Kara Kutu
Uçakların hafıza kartı kara kutuları tanıyalım.
İngilizce “flight recorder” halk deyimiyle kara kutular ilk kez yolcu uçaklarında 1958 yılında Amerika Birleşik Devletleri’nde kullanılmaya başlanan uçuşun kayıt cihazı kara kutular 1960’lara gelindiğinde ilk kullanımından daha gelişmiş ve farklı uçuş bilgilerini de barındıracak şekilde uçuşlarda yerini aldı.
Uçaklar hakkında ayrıntılı bilgiler içeren kara kutunun kullanımı çok eski zamanlara dayanır. Günümüzde da etkili ve kullanışlı cihaz olmaya devam etmiştir. Uçaklarda uçuşa dair bütün bilgiler bu kutuda toplanır. Büyüklüğü ayakkabı kutusu kadar ve ağırlığı yaklaşık 5 kilogramdır. Uçaklarda kuyruk kısmında yer alır. Bunun nedeni çarpma seviyesini en aza indirmektir. Herhangi bir kaza kırımında bulunabilmesi için 90 gün boyunca sinyal verebilir. Amerika Birleşik Devletleri Havacılık Dairesi Uçaklarda 2 adet kara kutu taşınmasını zorunlu kılmıştır. Birinci kutu uçağın son 25 saatteki hız, yükseklik ve motorla ilgili 88 farklı uçuş bilgisini içerir. İkinci kutuda ise kokpitteki son 2 saatlik ses kaydı yer alır. Kazaların daha çabuk çözüme kavuşması ve araştırmacıların işinin kolaylaştırılması için böyle bir yol seçilmiştir.
Kara kutular adından da sanılacağı üzere kara değildir. Düştüğü yerde kolay bulunabilmesi için parlak turuncu renktedir. Kaydı üzerinde bulunan hafıza çiplerine kaydeder. Kutuda önemli bilgiler bulunmasından dolayı yalıtımı iyi yapılmıştır. Dış kısmı çelik veya titanyumla kaplı içi ise yüksek ve alçak sıcaklıklara dayanıklı 3 cm kalınlığında yalıtım, en altta ise alüminyum kaplama vardır. Çarpma, sıcaklık ve azami hava koşullarına ve oluşabilecek kaza senaryolarına karşı test edilmiştir.
Kara kutuların bulunamama durumları da olmuştur. Malezya Havayolları’nın MH-370 sayılı uçağı ile 11 Eylül 2001 tarihinde New York’ta bulunan ikiz kulelere çarpan uçağın kara kutusu halen bulunamamıştır. Bazı teorilere göre bulunduğu fakat bilgilerinin gizlendiği söylenir.
Kara kutular kullanıldıkları uçaklara göre farklılık gösterirler. En detaylı ve kayıt pixeli yüksek kara kutular yolcu uçaklarında yer alır. Akrobasi uçaklarında kaydedilen verilen 15 20 uçuş bilgisidir. Bu sayı büyük uçaklarda 88 paramete olur. Yolcu uçaklarında yaklaşık 250 parametre olabilir.
