Belkıs Şevket Hanım
Türk Kadını 107 yıldır göklerde…
Belkıs Şevket Hanım 1 Aralık 1913 tarihinde ilk kez uçan Türk kadınıdır. Doğum ve ölüm tarihleri tam olarak maalesef bilinmemektedir fakat Belkıs Şevket Hanım’ın 20. yüzyılın ilk yarısında İstanbul’da yaşadığı bilinmektedir. II. Mahmud’un veziri Ali Namık Paşa’nın torunudur. Bazı kaynaklarda babası Ata Paşa’nın oğlu Şevket Bey’in bazı kaynaklarda ise Ata Paşa’nın kızı olarak geçer.
Belkıs Şevket Hanım yaşadığı döneme göre iyi bir eğitim almış, oldukça modern ve yenilikçi bir kadındır. Feminist dergi ve gazetelerin başlangıcı olarak kabul edilen ‘Kadınlar Dünyası’ adlı derginin yazarıdır. Bu dergi 1913 yılında Müdâfaa-i Hukûk-u Nisvân Cemiyeti (Kadınların Haklarını Savunma Derneği) tarafından çıkarılan bir dergiydi. Bu derneğin de etkin üyelerinden de birisidir.
Dernek vasıtasıyla hem Türk kadınının propagandasını yapıp hem de Türk Ordusuna gelen bağışlarla bir uçak hediye etmek istiyordu. Bunun için bir toplantı düzenledi ve uçak ile uçmak istediğini söyledi. Önce Tayyare Mektebi Müdürlüğü’ne gidildi fakat müdür Veli Bey böyle bir kararı kendi veremeyeceğini söyleyerek Birinci Kolordu Komutanlığına yönlendirdi.
Gerekli izinler alındıktan sonra da 30 Kasım 1913 gününde uçuşun yapılması için karar verildi. Ancak hava şartlarının uygun olmaması nedeniyle uçuş bir sonraki güne ertelendi. Belkıs hanım dernek adına uçaktan savurmak için bir sepet dolusu kart bastırmıştı. Kartların üzerinde “Osmanlı Müdâfaa-i Hukûk-u Nisvân Cemiyeti azasından ve Kadınlar Dünyası muhabirlerinden Osmanlı ve İslam kadınlığı namına havada tayrân ederken (uçarken) “Kadınlar Dünyası” ismi ile muhterem ordumuza bir tayyare ihdâsını (hediye edilmesini) bilâ tefrîk-i cins ve mezhep (Irk ve mezhep ayrımı gözetmeksizin) Osmanlı kadınlığından bekler.” yazmaktaydı.
Belkıs Şevket Hanım dernek üyeleri ile Yeşilköy’e doğru yola çıktı. Yerli ve yabancı basın mensupları, halk ve birçok özel kişi bu gösteriyi izlemek için toplanmıştı. Belkıs Şevket kısa bir konuşma yaptı babasının elini öptü ve pilotluğunu Fethi Bey’in yaptığı ‘Osmanlı’ isimli tayyareye bindi. Uçuş 15.45’te başladı yerden 200 metre yükseklikte İstanbul-Şişli-Hürriyet Abidesi-Üsküdar-Kadıköy güzergâhında devam etti. Belkıs Şevket Hanım bastırdığı kartları gökyüzünden aşağı bırakıyordu.
Kampanya maalesef yeterince destek göremedi. O dönemlerde 1000 lira olan tayyare için sadece 2622 kuruş toplanabilmişti. Fakat tüm gazetelerde bu büyük cesaret ve jest konuşuldu.
O günden bu güne Türk kadını tam 107 yıldır göklerde. Gururla yüce bayrağımızı taşıyıp göğsümüzü kabartmaya devam etmektedir.