Dev Balonlardan Küçük Jetlere: Hava Yolu Taşımacılığı

Hava yolu taşımacılığı denizler arası havalanan hava balonlarının tarifeli seferler gerçekleştirilmesiyle hayatımızda yerini bulmaya başladı.

Gökyüzünün Gümüş Balinaları Zeplinler

Yolcu ve eşya nakli amaçlı ilk taşıt 128m uzunluğunda 11 metre çapındaydı. 2 Temmuz 1900’de havalandırılan zeplin 400 metre yükseklikten uçarak 6 kilometrelik yolu 17 dakika 30 saniyede aldı. Zeplinler hem taşımacılık hem de stratejik olarak dönemin şartlarında çok önemli rol oynadı. I. Dünya Savaşı sırasında Paris ve Londra zeplinler ile bombalandı. Sonrasında geliştirilen projeler ve motorlar aracılığı ile zeplinler bu gelişim sürecinden mahrum kaldı.

Günümüz havacılığına ışık tutan ve sektörün öncülüğünü yapan zeplinler teknolojini gelişmesi ve insanların bu yolda yerini alabilecek daha hızlı daha ekonomik yollar aramasıyla beraber yerini uçaklara bırakarak tarihin tozlu raflarında yerini aldı.

Zeplinlerden Motorlu Uçaklara

Günümüz uçaklarının temel taşı mucidi ve ilk motorlu uçağın üreticisi ise 17 Aralık 1903 tarihinde Wright kardeşler tarafından üretilen ilk insanlı uçak olarak Wright Flyer uçağı oldu.

I. Dünya Savaşı bitimi sonrası yaşananlar balon ya da uçakları yolcu naklinden ziyade ilerlemiş bir savaş teknolojisi, silah ve keşif gözlem aracı olarak önceliklindir. Uçakların bu denli önem kazandığı dönemde gelişimleri de hayli hızlı oldu. 1919 yılında Atlantik okyanusunun uçarak geçilmesi denemesinin de başarılı neticelenmesinin ardından uçaklar insanların hayatında etkin rol oynamaya başladı.

Modern Yolcu Uçaklarına Geçiş

Kargo ve yolcu nakli olarak Avrupa ve Amerika’da hizmet veren çeşitli hava yolu şirketlerinin oluşturduğu ticari uçuş faaliyetlerine öncülük eden farklı uçaklar kullanmıştır. 1933-1934 yılları arasında profili ve gövdesi tamamen metalden yapılmış hızlı ve rahat “Boeing 247 D’ler , Douglas DC-2’ler ve DC-3’ler, Lockheed 10’lar hizmete sunuldu. Dönemin filoları bu uçaklarla operasyonlarına devam ettiler. Artan talep ve hava yolu sayesinde azalan iş, yol ve zaman tüm insanlığın avantajına bir durum oldu.

Jet Motorlar

II. Dünya Savaşı sonrasında hava yolu taşımacılığında bütün uçakların pervaneli ve merkezden çevreye doğru düzenlenmiş hava soğutmalı motorlara dönmesi ile gelişimini sürdürdü. Uçaklarda uzun yıllar pervaneli motorlar kullanılmasının ardından havacılık tarihi ilk ve yeni bir hareket potansiyeli kazanarak 1950 yılında jet motorlu Boeing 727 ile tanıştı.

1960’ların sonuna gelindiğinde ise jet motorlu olarak yolcu ve kargo için hem geniş gövdeli hem de fazla kapasiteli uçaklar küçük ve eski uçakların yerini aldı. Yolcu ve kargo uçakları zamandan ve yoldan tasarruf sağlanması nedeniyle özellikle kıtalar, ülkeler ve şehirlerarası ulaşımda önemli yer edinerek günümüz yolculukların da sıkça tercih edilen taşıma araçlarındandır