Havacılık Otoriteleri
Havacılığın bağlı bulunduğu otoriteleri sizler için derledik
Havacılık; meslekten öte tutku ve aşk olarak adlandıran, bu yolda ilklere imza atanlardan günümüze kadar çalışmasını icra eden kişiler için vazgeçilmez bir heyecan olmuştur. Bu heyecanın her zaman içimizde var olması sonsuz maviliğin gönlümüzde oluşturduğu derin izlerdir.
ICAO
Uçmak bizlere ne kadar özgürlük çağrışımı yapsa da, bağlı olduğu kurallar ve otoriteler vardır. Bunlar uluslararası statüde ülkeleri kapsayacak şekilde belirlenmiş olup ilk olarak 7 Aralık 1944 tarihinde Chicago Kongresi’nde Birleşmiş Milletler’e üye ülkeler tarafından International Civil Aviation Organization (ICAO) kurulmuştur. Bu kuruluş Birleşmiş Milletler’e bağlı ülkelerin ortak havacılık kurallarını içinde bulunduran otorite olmuştur. Havacılıkla ilgili en ince ayrıntıları bile barındıran bütün kurallar bu kuruluşun çatısı altında toplanmıştır. Havacılık ve uçuş eğitimi, havaalanı planlamaları ve gereklilikleri, hava aracı üretimi ve pazarlaması, hava sahası kullanımları gibi konular ANNEX başlığı altında düzenlenir ve uygulanır. 1944 yılında kurulan bu kuruluş günümüzde halen havacılık otoritesinin en kapsamlı ve statü sahibi kuruluşu olmaya devam etmektedir.
ICAO’ nun Alt Kuruluşları
Zamanla ticari gereksinimler başta olmak üzere ekonomik ve coğrafi konum bakımından çok gelişmiş ülkelerin başkanlığında bazı alt kuruluşlar oluşmuştur. Bu kuruluşlar kendi içinde alt dallara ayrılsa da kuralları ve gereklilikleri ICAO tarafından belirlenir. Bu kurallara ülkeler ilave yapabilir ancak ICAO asgarilerinin altında karar alma yetkileri yoktur. Bu alt kuruluşlar; Federal Aviation Administraiton (FAA) ve European Aviation Safety Agency (EASA) adında Amerika ve Avrupa merkezli kurulmuştur.
EASA’dan Önce JAA
Avrupa’da EASA kurulmadan önce Avrupa Sivil Havacılık Konferansı’na bağlı Müşterek Havacılık Otoriteleri (Joint Aviation Authorities JAA) kurulmuştur. Avrupa’da uçuş güvenliği standartları ve asgarilerini belirlemek ve havacılıkla ilgili Avrupa devletleriyle ortak karar almak için oluşturulmuş bir havacılık kurumudur. EASA oluşturulduktan sonra zamanla görevini devretmiştir.
FAA ve EASA
Amerika ve Avrupa merkezli oluşturulan ve bölgesinde ICAO’yu temsil eden FAA ve EASA kuruluşları kendi bölgelerinde ülkelerin üyelik şartları, coğrafi konumu ve diplomasi gibi şartlarla farklı alt kuruluşlara ayrılmıştır.
ECAC
European Civil Aviation Conference (ECAC), ICAO ve EASA tarafından Avrupa’ya bağlı devletler arasında kurulmuş, merkezi Fransa’nın Paris kentinde olan Avrupa’daki hava trafiğinin ve güvenliğinin sürdürülebilir olması, devletler arasında ilişkilerin sivil havacılıkla iyiye gitmesini amaçlayan bir kuruluştur. Türkiye üye ülkeler arasında yer almaktadır.
EUROCONTROL
Görevi Avrupa’daki hava trafiğinin kontrolünü sağlamak ve bunu daha iyiye taşımak olan Avrupa Hava Seyrüsefer Güvenliği Örgütü, 1960 yılında Belçika’nın Brüksel şehrinde kurulmuştur. Üye ülkeler arasında Türkiye de bulunmaktadır.
IATA
İnternational Air Transport Association (IATA) ilk olarak 1919 yılında kurulan İnternational Air Traffic Association örgütünün modern devamlılığını sağlayan 1945 yılında kurulmuş hava ticareti konularını kapsayan bir kuruluştur. Bu örgüt havayolları arasında ortak hava hukuku ve güvenliğini sağlamak ticari gerekliliklerin yerine getirildiği bir kuruluş olmuştur. İlk olarak Küba’nın Havana kentinde kurulmuş, daha sonrasında merkez Kanada’nın Montreal şehrine taşınmıştır. İlk yıllarında 31 ülkeden 57 üyesi bulunan bu örgütün günümüzde 140 ülkeye bağlı 270’ten fazla üyesi vardır. Türkiye’ye bağlı 5 havayolu: Sun Express Havayolları, THY, Onur
Air, Atlasjet Havayolları ve Pegasus Havayolları IATA üyesidir.
Uluslararası Havacılık Otoritesinde Türkiye’nin Yeri
Türkiye bu yapılardan EASA ‘nın tam üyesi olmayıp, alt grubu olan Pan-European Partners (PANEP) ‘in tam üyesi pozisyonundadır. Ülkemiz Birleşmiş Milletler’e üye olduğu için ICAO için alınan kararlarda ve değişikliklerde söz sahibidir.
T.C. Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü
Türkiye’de uluslararası havacılık otoritesini temsilen Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı adı altında Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM) vardır. Bu müdürlük öncelikle ICAO’ya sonra EASA’ya ve son olarak PANEP’e bağlıdır. Ülkede yapılan amatör uçuş sporları ve bu kişilerin eğitimi, ehliyet ve sertifikası; sivil akrobasi uçuşları, serbest uçuşlar, havaalanı denetlemesi ve hava trafik kontrolü ICAO adına SHGM tarafından denetlenir.
