Türkiye’nin Gözlem Uydusu: GÖKTÜRK-1
Türkiye’nin uzaya yolladığı “Göktürk” isimli keşif ve gözlem uydusu ile ilgili bilgileri sizler için derledik.
Türkiye milli savunma sanayii şirketlerinden Türkiye Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş. (TUSAŞ) ile ASELSAN ortak çalışması sonucunda Türkiye adına bir uydu fırlatılma kararı alınmıştır. Telespazio ve Milli Savunma Bakanlığı arasında 13 Temmuz 2009 tarihinde sözleşme imzalanmıştır. İtalyan şirket Telespazio Milli Savunma Bakanlığı için tasarımını yapmış ve geliştirmiştir. Uydu, 0.5 metreye kadar görüntü alabilen ve yüksek çözünürlüklü görüntü aktaran elektro optik keşif gözlem uydusudur. TUSAŞ projeye doğrudan katkı sağlamıştır. Bazı parçaları İtalyan şirkette değil TUSAŞ bünyesinde üretilmiştir. Türkiye’de üretim tesisi kurulmuş ve yüklü miktarda yatırım yapılmıştır. Uzay Sistemleri Entegrasyon ve Test Merkezi adı ile montaj ve denemeler için TUSAŞ bünyesinde tesis kuruldu.
TUSAŞ, GÖKTÜRK-1 projesi ile ilgili “Program amacımız; coğrafi kısıtlama olmaksızın Dünya üzerinde herhangi bir bölgeden askeri istihbarat amaçlı yüksek çözünürlüklü görüntü elde edilmesine imkan tanıyacak; aynı zamanda orman alanlarının kontrolü, kaçak yapılaşmanın takibi, doğal afet sonrası en kısa sürede hasar tespiti, ürün rekolte tespiti, coğrafi harita verilerinin üretilmesi gibi pek çok sivil faaliyet alanında da görüntü ihtiyacını karşılayacak bir uydu sisteminin tedarik edilmesi.” açıklamasıyla ne amaçla bu projeye girişildiğini belirtmiştir.
Program çalışma aşamalarında çalıştığı şirketlerden dolayı bazı ülkelerle siyasi ve ticari anlaşmazlıklar yaşansa da başarıyla tamamlanmıştır. 5 Aralık 2016 tarihinde Avrupa Uzay Ajansına ait VEGA fırlatma sistemi ile Fransız Guyanası ülkesinden fırlatılmıştır. Türkiye saati ile 16.51.44’da fırlatma gerçekleşmiş, 70 dakika sonra uydu ile iletişim sağlanmıştır. Kabul aşamalarının başarıyla tamamlanması ile 4 Aralık 2018’de kesin kabulü tamamlanmıştır.
Adı devlet adı olarak “Türk” ismini ilk kullanan Göktürk Devleti’nden gelmektedir. Kontrol merkezi Türk Hava Kuvvetleri Komutanlığı’na bağlı Keşif Uydu Komutanlığı’dır. Uydunun komuta ve işletimi bu komutanlık personelleri tarafından yapılmaktadır. GÖKTÜRK-1 uydusunun görev süresi 7 yıl 3 ay olarak belirlenmiştir.
