Uçağa Etki Eden Dört Ana Kuvvet

Tonlarca ağırlıkta bir uçağın havada kalması ilk başta herkese biraz garip gelmiştir. Bizde bu yazımızda sizlere uçaklara etki eden ve uçağın havada tutunup hareket etmesini sağlayan ana kuvvetlerden bahsedeceğiz.

Uçuş gerçekleştirilirken hava araçları 4 ana kuvvetin etkisi altında kalır. Bunlar; taşıma (lift), ağırlık(weight), itme (thrust) ve sürükleme(drag) kuvvetidir. Uçağın kontrol yüzeyleri sağlanarak bu kuvvetler kontrol altında tutulur ve güvenli emniyetli bir uçuş gerçekleşir.

Bu kuvvetler birbirine daima zıt çalışır. Taşıma kuvveti ağırlık kuvvetine, itme kuvveti de sürükleme kuvvetine zıt olarak kuvvet gösterir. Tüm kuvvetlerde eşitlik sağlandığında düz irtifada uçuş gerçekleşir. Taşıma ve itme kuvveti ağırlık ve sürükleme kuvvetinden fazlaysa uçak yükselir. Taşıma ve itme kuvveti ağırlık ve sürükleme kuvvetinden azsa uçak alçalır.

Taşıma Kuvveti (Lift)

Taşıma kuvveti kanatlar yardımıyla oluşturulur. Bernoulli ilkesine göre tasarlanmış kanatlar üzerinden geçen havanın havanın hareketiyle oluşur. Taşıma kuvveti kısaca uçağı havada tutan kuvvettir. Taşıma kuvvetinin yönü her zaman uçuş yönüne diktir. Taşıma kuvvetinin büyüklüğü ise uçağın şekli, boyutu ve hızı gibi birçok faktörle ilgilidir.

Ağırlık Kuvveti (Weight)

Bir uçakta bulunan tüm parçalar, yakıt, kargo ve yolcu etmenlerinin toplamına eşittir. Ağırlık tüm uçağa dağılırken etkisi ağırlık merkezindedir. Ağırlık kuvveti yer çekimi nedeniyle dünyanın merkezine doğrudur.

Sürükleme Kuvveti (Drag)

Uçağın hareket ettiği yönün tam tersinde uçağa etki eden kuvvettir. Sürükleme kuvveti uçağın havaya karşı gösterdiği direnç olarak adlandırılabilir. Uçuşu yavaşlatır ve birçok çeşidi vardır. Ama asıl prensipleri itki kuvvetine ters çalışır.

İtme Kuvveti (Thrust)

İtme kuvveti uçağın motorları ve tahrik sistemiyle oluşturulur. İtkinin olduğu yön hareketin olacağı yönü belirlemektedir. İtme kuvveti sürükleme kuvvetinden fazla olması durumunda hareket sağlanır aksi durumda sağlanamaz.